dr. David Blom is psycholoog, liefdesonderzoeker en bedenker van ‘Relatiecrisis in Theater – Dichterbij’
Het is donderdagavond 19 uur als Henk thuiskomt van zijn werk. Annelies stormt op hem af en begint te schreeuwen: ‘ik trek dit niet meer hoor. Je hebt weer de vuilnisbakken niet aan de weg gezet vanochtend. Serieus, ik sta er helemaal alleen voor!’. Henk zet zijn koffer neer en antwoordt: ‘denk je nou werkelijk dat ik niks te doen heb? Ik zit de hele dag op mijn werk. Alsjeblieft, laat mij gewoon eens met rust’! Het is weer raak. Henk en Annelies hebben weer ruzie en langzaam maar zeker raken ze elkaar kwijt. Iets wat ze beiden niet willen. Ze willen leren communiceren met elkaar
Om een ruzie te kunnen stoppen, moet je je emoties in de hand kunnen houden.
Het stoppen van een ruzie begint feitelijk bij jou. En niet bij de ander.
Dit is een belangrijk inzicht. Je hebt het dus zelf in de hand. Dit biedt perspectief. De vraag is: wat doe je hiermee?
Tijdens een ruzie gebeuren er een tweetal fascinerende, allesbepalende dingen in jouw brein. Dingen die je moet, zodat je hier rekening mee kunt houden
Bij een ruzie, sluit je rationale brein zich af. En dit is een belangrijk gegeven. Het maakt dat je ten tijde van een ruzie niet meer helder kunt nadenken en letterlijk bent overgeleverd aan jouw emoties Hoe werkt dit? Bij een ruzie schiet je amandelkern (je stressknop) aan. En deze stressknop bezit het vermogen om hele delen van jouw hersenen uit te zetten. Zo ook je prefrontale cortex. Met dit deel van onze hersenen leggen we verbanden als oorzaak en gevolg; maar het fungeert ook als rem op onze emotie.
Zonder een rationeel werkend brein en met alle emoties die door ons heen gieren, krijgen we al snel tunnelvisie. We zijn maar met één ding bezig: de ander overtuigen, kwetsen, raken. En zijn reacties hierop komen eigenlijk niet meer binnen. Feitelijk is er geen sprake meer van een wederkerig gesprek maar twee mensen die een verhitte monoloog tegen elkaar afsteken. Je komt met allerlei argumenten aanzetten ‘maar herinner je je nog kerst 2020, toen ik….’. ‘mijn moeder zei het al, ik had nooit moeten trouwen’. De kans is groot dat de spanningen zo hoog oplopen, dat jullie dingen zullen zeggen, waar je later echt spijt van krijgt. Mogelijk worden jullie zelfs fysiek met elkaar. Want als onze amandelkern aanstaat, we last hebben van tunnelvisie en het moeten stellen zonder rem op onze emoties, slaat de vlam nu eenmaal snel in de pan.
En dan gaat het van kwaad tot erger. ‘‘Ik ben weg hier”, zegt Henk. Anita reageert: ‘’Kom terug, je loopt niet van mij weg, hoor je me!’ Anita rent achter Henk aan en wordt nu uiterst gemeen in haar opmerkingen. Ze schrikt er zelf eigenlijk van. Maar het gedrag van Henk triggert haar verlatingsangst. En dan wordt het pas echt menens. Haar kinderwonden worden opgereten en in een ultieme poging Henk te bereiken, gooit ze alles in de strijd. Helaas loopt het hiermee definitief uit de hand.
Het kernprobleem hier is emotionele regulatie. Je moet proberen om je emoties in de hand houden. En dit kunnen we. Allemaal. Want dit doen we zo vaak. Op ons werk, bij vrienden, onze ouders, onze schoonouders. Wat het in een relatie lastig maakt, is dat jullie elkaar door en door kennen. Je weet precies waarover de ander zich schuldig voelt, welke kinderwonden hij heeft, hoe je hem het makkelijkste kunt treffen. En jullie hebben samen een geschiedenis. Dit betekent dat er al vaker pijnlijke voorvallen tussen jullie geweest. Het is heel makkelijk om dit iedere keer voor de voeten te werpen.
Je moet het patroon doorbreken. Hoe? Door verantwoordelijkheid te nemen voor jouw emoties.
Zodra je merkt dat je emoties toenemen, las je een pauze in. Je hebt nu één prioriteit en dat is grip krijgen op jezelf. Op jouw amandelkern. Deze ga je allereerst uitzetten. Zodat je rationale brein weer langzaam op gang komt en je voelt dat je kalmer wordt.
Concentreer je allereerst op je ademhaling. Adem even diep in en uit. Hierdoor stroomt er meer zuurstof naar je frontaalkwab, waardoor deze weer langzaam aan gaat staan. Zorg ook dat je kalm klinkt. Breng je stem met 10 decibel naar beneden. Zo dwing je je partner om hierin mee te gaan, in plaats van elkaar naar ongekende hoogte te brengen. We spiegelen ons aan elkaar. In positieve en negatieve zin.
Merk je dat dit niet afdoend helpt, verlaat dan even de ruimte. Communiceer in de ik-boodschap en zeg ‘ik merk dat ik te boos ben om nu goed een gesprek te kunnen voeren’. Zeg niet “jij maakt mij zo boos he, ik trek dit niet meer”. Houd de verantwoordelijkheid bij jezelf. Het is jouw emotie en jij moet hier dus iets aan gaan doen. Om weer grip op jezelf te krijgen.
Stel vervolgens een timer in en zeg: “Ik kom even tot mezelf, maar kom over een uur terug om hierover te praten. Is dit voor jou ook oke?” En nu komt het moeilijkste deel. Je moet alles op alles zetten om gedurende dit uur niet opnieuw in contact te treden. Sluit jezelf desnoods even op in de badkamer en ga in bad. Pak de auto en rijd een tijdje rond.
Kom terug wanneer de timer afgaat. Als je kalm bent, probeer dan het gesprek opnieuw te voeren. Als je merkt dat jij of je partner nog steeds van streek zijn, stel dan de timer opnieuw in. Mocht het dan nog niet gaan, houd dan wat langer afstand. Breng een nacht bij je zus door, slaap op de bank. Zeg dat je dit doet, omdat je wil dat het goed komt, en dat dit nodig is om dat te bereiken.
Weet je, jij kan dit. Je weet namelijk hoe het moet. Je doet het zo vaak in je leven. En nu ga je het leren toepassen bij de persoon van wie je waarschijnlijk het meeste houdt en je dus het diepste raakt. Hij is het waard.
Kom naar theatershow “Dichterbij”. De magische productie over de liefde die met niets te vergelijken is.
Jij wilt dolgraag die diepe verbondenheid voelen met je geliefde. Elkaar écht begrijpen. Liefdevol communiceren. Gewoon plezier hebben met elkaar.
Welkom bij ‘Dichterbij’. De veelgeprezen theatershow die al tienduizenden (!) stellen én singles heeft geholpen aan die mooie relatie. Waar psychologen en theatermakers 6 jaar aan hebben gewerkt. Zodat jij als nooit tevoren ervaart hoe je de liefde krijgt waarnaar je verlangt. Tijdens een prachtige avond uit in het theater.
Herkenbaar, hilarisch en ontroerend… Een frisse wind door theaterland. Met wie ga jij?
Wil je vaker relatietips ontvangen? Kom erbij!