Sparren met David | Moeten we onze kinderen begrenzen in het aanraken van anderen?
Ik vind dit een heel belangrijk onderwerp om over te hebben. En ik wil je vooral uitdagen er eens over na te denken. Hoe doe jij dit met jouw kinderen? Wat leer je ze rondom aanraken?
Zeg je bijvoorbeeld weleens tegen jouw kind dat hij of zij een ander kind de ruimte moet geven in de speeltuin? Spring je ertussen wanneer jouw kind een volwassenen of ander kind probeert te knuffelen of kussen? Maak je je zorgen dat jouw kind fysiek te dicht op anderen staat en hiermee de grenzen van anderen niet leert respecteren?
Als je deze vragen met ‘ja’ beantwoord, zal ik je zeggen dat je niet de enigen bent. Op universiteiten, scholen en kleuterscholen over de hele wereld is zelfs een nieuw vak geïntroduceerd: toestemmingsonderwijs. Allemaal geïnspireerd op de MeToo beweging. Kinderen leren vooraf toestemming te vragen wanneer ze iemand willen aanraken. In de hoop dat ze de grenzen van anderen leren respecteren.
En dit klinkt logisch toch? En gezond? Er is echter een groot probleem. Dit is niet de manier waarop kinderen met anderen in contact staan. En zeker niet de manier waarop ze leren grenzen te stellen en te respecteren.
Als we even naar de evolutie kijken, ontdekken we dat de kinderen de wereld om hen heen ontdekken en begrijpen door middel van aanraking. Gedurende het grootste deel van onze evolutionaire geschiedenis stonden baby’s voortdurend in fysiek contact met hun moeder of verzorgers. Ze sliepen bij hun moeder en verbleven voor een groot deel van de dag op hun lichaam. De buik. De rug etc.
Aanraking is gewoonweg de eerste “taal” die kinderen spreken. Kinderen leren zich tot anderen te verhouden, hun eigen behoeften te uiten en de emotionele gemoedstoestand van anderen aan te voelen, door middel van aanraking. Het is in dit opzicht cruciaal!
THEATERSHOW
ONS KIND
En het belang van aanraken gaat ver door tot na de babytijd. Wanneer kinderen samen spelen, zonder enige inmenging van de ouders, is aanraking een vanzelfsprekend onderdeel. Alles wat we vandaag de dag weten van jager-verzamelaarssamenlevingen en meer traditionele leefgemeenschappen laat eveneens zien hoe gewoon aanraking is tussen de groepsleden- ja, ook onder kinderen.
Wanneer kinderen vanaf het moment dat ze worden geboren steevast positieve aanraking ervaren, zijn ze diep afgestemd op hun eigen emotionele gemoedstoestand. Ze zijn ‘belichaamd’; Ze voelen door middel van lichaam en geest. Vanuit hun onderbuikgevoel. Hun intuïtie. En dit is prachtig.
Door op deze manier belichaamd te worden, kunnen kinderen bij zichzelf waarnemen – en uiten – wanneer ze zich ongemakkelijk voelen bij iemand die hun grenzen overschrijdt; Bijvoorbeeld wanneer een ander kind ze wil knuffelen en ze willen geen knuffel. Maar het stelt hen ook in staat om de weerstand van een ander kind aan te voelen en hierop te anticiperen op een gezonde manier.
Helaas komt het tegenwoordig regelmatig voor dat mensen zich ongewenst aangeraakt voelen, en wanneer ze dit kenbaar maken aan de desbetreffende persoon, dit genegeerd wordt. Dit is natuurlijk een complex vraagstuk met vele oorzaken.
Een oorzaak die zeker meespeelt, is het gebrek aan positieve aanraking dat in moderne culturen normaal is geworden. Veel baby’s slapen in een aparte kamer en zitten een groot deel van de dag in kinderwagens of boxen, of ervaren op een andere manier geen liefdevolle fysieke aanraking. Dit gebrek aan aanraking voorkomt dat kinderen leren om met anderen om te gaan en op een diep fysiologisch niveau afgestemd te raken op hun medemens. Hun gemoedstoestand. Vanuit de aanraking leren we de ander met zijn gevoelens kennen.
Een andere oorzaak is dat voorgaande generaties kinderen niet hebben geleerd om hun eigen grenzen gezond te stellen of de grenzen van anderen te respecteren. Echter, het opleggen van ons ‘volwassen, vanuit de maatschappelijke tendens gestuurde concept van toestemming’ aan jonge kinderen, door hen te vertellen elkaar de ruimte te geven, leert hen niks van binnenuit. Kijk, kinderen die niet mogen worden aangeraakt, leren niet hoe ze zich voelen bij verschillende soorten lichamelijk contact. Dit betekent ook dat hen de mogelijkheid wordt ontzegd om hun voorkeur of afkeer ervan te uiten.
Om ervoor te zorgen dat kinderen ongewenste aanrakingen zelfverzekerd kunnen afwijzen als ze ouder zijn, hebben ze kansen nodig om hun gevoelens over aanraking nú te ervaren en te uiten. Dit is cruciaal.
Juist de kindertijd biedt prachtige kansen om hiermee te experimenteren. De interacties tussen kinderen zijn over het algemeen onschuldig en biedt die veilige context. Waarbij het kind kan rekenen op ouderlijke steun, wanneer nodig. In de zandbak gebeurt het allemaal, zou je kunnen zeggen.
Evenzo, wanneer een kind wordt gehinderd in het aanraken van zijn leeftijdsgenoten, ontnemen we het kind sociale leerervaringen.
Ze krijgen geen directe feedback van andere kinderen; In plaats daarvan leren ze enkel dat een volwassene de interactie afkeurt, maar niet waarom of hoe het andere kind zich erbij voelt.
Dus hoe dan wel? Wat kunnen we als ouder wel doen om onze kinderen te leren om eigen grenzen te stellen en de grenzen van anderen te respecteren?
In plaats van jonge kinderen ervan te weerhouden elkaar aan te raken, kunnen we ze helpen om zich uit te spreken hoe ze zich hierbij voelen en/of de gevoelens van een ander kind te herkennen. Als een kind het bijvoorbeeld niet leuk lijkt te vinden om geknuffeld te worden door een ander kind, “Wil je niet geknuffeld worden? Vertel het haar’, of we kunnen ze helpen uit te drukken hoe ze zich voelen door bijvoorbeeld te zeggen: ‘Het lijkt erop dat Sam geen kus wil.’ Dit vergt wel een goed observatievermogen van ons als ouders. Dus leg je mobiele telefoon weg en wees aanwezig!
We kunnen het respecteren van grenzen modelleren – door te accepteren wanneer onze kinderen ons geen kus willen geven (zo leren kinderen dat hun lichaam van hen is). En te laten zien aan onze kinderen hoe wij zelf onze grenzen respectvol communiceren naar anderen.
En heel belangrijk: vermijd ten alle tijden negatieve aanrakingen. Sla je kind nooit. Pak het nooit ruw vast. Negatieve aanrakingen ondermijnen hun belichaamde afstemming met zichzelf.
En raak je kind zo vaak mogelijk liefdevol aan. Omarm ze, kus ze, slaap waar mogelijk zo lang mogelijk in hetzelfde bed, speel met ze, stoei met ze. Zolang dit goed voelt voor hen. Het is belangrijk te blijven onderzoeken of ze dit fijn vinden.
Door dit te doen, stellen we kinderen in staat om een INTUITIEF begrip van toestemming te ontwikkelen, een begrip dat gebaseerd is op een diepe belichaamde perceptie van wat goed voelt. Voor jezelf en de ander
En probeer je nooit onnodig te mengen in kinderinteracties. Het zijn sociale leermomenten die zo min mogelijk verstoord moeten worden
Zet hem op!
Kom naar theatershow ‘Ons Kind’. De magische productie over opvoeden die met niets te vergelijken is.
Je wilt dolgraag dat je kind gelukkig is. Hem of haar écht het beste geven. Van baby tot tiener. Maar hoe bereik je dit?
Welkom in de wereld van Ons Kind. De muziektheater show waaraan psychologen en theatermakers 4 jaar hebben gewerkt. Zodat jij als nooit tevoren ervaart wat jouw kind écht van jou nodig heeft. Om de beste kansen in het leven te krijgen.
Of je nu kinderen hebt, met kinderen werkt, of zelf ooit kind bent geweest; deze show is zo diepgaand dat ze jouw opvoeding voorgoed verandert.
We zien je snel!
Andere artikelen:
BLIJF OOK OP DE HOOGTE
Wil je vaker relatietips ontvangen? Kom erbij!